Nederlandse vrouwen zijn misschien wel slimmer, sterker en hoger opgeleid dan ooit. Toch stoten ze nog steeds mondjesmaat door tot topposities in politiek, bedrijfsleven en hoger management. De million dollar question is natuurlijk: hoe komt dat? We kunnen op de herhaaltoets drukken en blijven wijzen op het welbekende ‘glazen plafond’, op de neiging van mannen om klonen van zichzelf in hoge posities te benoemen. Maar is dat werkelijk de dominante verklaring? Ik heb inmiddels heel wat slagvaardige topvrouwen gesproken, die mij bezweren dat ze zich nooit in hun carrière achtergesteld of gediscrimineerd hebben gevoeld, ook niet door mannen. Hun vizier staat gewoon op scherp. En ze gaan recht op hun doelen af, ongeacht wat de omgeving daarvan vindt. Dus hoe terecht is het alle schuld op de buitenwereld (mannen) af te schuiven? Is het niet zinvoller, en leerzamer, een deel van de verklaring dichterbij te zoeken? Bij onszelf?
De noodzaak tot zelfonderzoek is precies de reden dat ik het woord ‘balanstrutje’ zo graag de wereld in slinger.
Hoezeer vrouwen in staat zijn andere vrouwen ‘gevangen’ te houden, maakte ik onlangs mee op een voor vrouwen georganiseerde workshop over toezichthouderschap. Daar moest een succesvolle, internationaal opererende, vrouwelijke commissaris zich in de wandelgangen verdedigen tegen de vraag: ‘Hoe doe je dit privé?’. Ik kneep spontaan in mijn arm en dacht: hè? Zitten we nog steeds in de Middeleeuwen? In een welvarend land als Nederland valt dit toch prima te regelen? De vraag was schrikbarend, nieuw bewijs dat topvrouwen niet primair worden beoordeeld op hun kwaliteiten en prestaties, maar als onderdeeltje van een balanceeract tussen werk, privé, familie, zorg, hobby’s, sport en ontspanning. En wat extra zorgen baart: vrouwen lopen bij deze beklemmende manier van oordelen nota bene zèlf voorop!
Die kleffe vrouw van ‘Hoe doe je dit privé?’ motiveert mij extra om van het woord ‘balanstrutje’ spreektaal te maken. Zij symboliseert het vrouwelijke remvermogen, dat ervoor zorgt dat capabele vrouwen zichzelf klein houden en, op weg naar de top, ervoor zwichten om parttime te gaan werken. Dit soort sabotage kan het best in pittige bewoordingen worden bestreden!
Met ‘balanstrutje’, dus.
‘Heb je iets tegen balans?’ vragen vrouwen mij, die het woord ‘balanstrutje’ hardvochtig vinden. ‘Integendeel,’ antwoord ik dan. ‘Balans is een belangrijke, vrouwelijke kracht. Maar wie continu in balans wil zijn en druk is met het bewaken daarvan, vergeet te leven, te leren en te genieten. Zo doe je jezelf en je talenten tekort. Als je dat toelaat, is balans juist verder weg dan ooit.’
