Werken in deeltijd? Vooral onder Nederlandse vrouwen komt het vaak voor, terwijl mannen vasthouden aan een fulltime baan. Een probleem dat diepgeworteld in de samenleving zit, zegt Janneke Plantenga, hoogleraar economie aan de Universiteit Utrecht. “Het is een vicieuze cirkel.”
Balanstrutjes. Zo noemde ondernemer Elske Doets vrouwen die in deeltijd werken in het Radio 1-programma Spraakmakers. “Het is fantastisch dat die jonge dames kiezen voor allerlei mooie dingen in het leven, maar ze hebben wel gestudeerd van gemeenschapsgeld en dat potentieel wordt niet benut.”
Ook columnist Beatrijs Ritsema vindt het opmerkelijk. “Als ze geen kinderen hebben, werken ze ook parttime. Dat is heel raar en gewoon lui. Ze willen gaan tennissen of iets met klankschalen doen in hun vrije tijd.”
”Balanstrutjes noem ik ze”
Elske Doets
Verontwaardigd
Hun opmerkingen bleven niet onopgemerkt. Een verontwaardigde Tessa Valstar hoorde het verhaal van Doets op de radio aan. Ze vindt dat er wel heel snel geoordeeld wordt. “Vrouwen moeten allemaal fulltime werken en als je parttime werkt, ben je meteen een balanstrutje”, zegt Valstar die in deeltijd als yogalerares, muziekdocent en muzikant werkt.
”Als ze geen kinderen hebben, werken ze ook parttime. Dat is heel raar en gewoon lui”
Columnist Beatrijs Ritsema
Zelf is Valstar tevreden over hoe ze het met haar echtgenoot voor elkaar heeft. Voor de kinderen is altijd een van de twee thuis. “Ik wil er zijn als mijn kinderen thuiskomen en de ruimte in mijn hoofd hebben om echt een gesprek met ze te voeren.”
Deeltijdval
Nederland voert de lijst aan op het gebied van deeltijdwerken. In geen ander EU-land werken zoveel mensen in deeltijd. Opvallend is dat vooral vrouwen vaak parttime werken.
”De kinderopvang is niet van hoge kwaliteit, maar omdat we parttime werken, vinden we dat niet heel erg”
Janneke Plantenga, hoogleraar economie
Janneke Plantenga, hoogleraar economie aan de Universiteit Utrecht, wijt dit aan de zogeheten deeltijdval. De samenleving is volgens haar ingericht op deeltijdwerken. “De kinderopvang is bijvoorbeeld niet van hoge kwaliteit, maar we vinden dat niet heel erg.” Juist omdat veel vrouwen slechts parttime werken. “Kinderen gaan een of twee dagen naar de crèche.”
Volgepropte dagen
Bij een 40-urige werkweek is er volgens Plantenga best weleens tijd om gas terug te nemen. Iets wat volgens de hoogleraar meestal niet het geval is als je parttime werkt. “Als je in deeltijd werkt moet je dat allemaal in die paar uur stoppen. Juist omdat de productiviteit zo hoog is, zeggen vrouwen: stel je voor dat ik dit in voltijd moest doen. Geen denken aan.” Op vijf volgepropte dagen werk zitten ze niet te wachten.
Hoe kan de deeltijdval dan doorbroken worden? Esther de Jong van Atria, het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, weet het wel. “Wij pleiten voor twee keer 75 procent werken waardoor je zaken thuis eerlijker kunt verdelen en er meer waardering komt voor andere taken. Werk is niet het enige in het leven.”
Luister hier naar de reportages van Mariëlle Beers: Deel 1, deel 2, deel 3 en deel 4.